
کاربرد برجهای استخراج
اگر جداسازي از طریق تقطیر کارایی لازم را نداشته و یا خیلی دشوار باشد به جاي آن میتوان از استخراج مایع-مایع استفاده کرد. مخلوطهایی که نقطه جوش نزدیک به هم دارند را میتوان به وسیله این روش از هم جدا کرد. اجزاي روغنهاي مخصوص روغنکاري با نقطه جوش بالاتر از ۳۰۰ درجه را با حلالهایی نظیر فنل، فورفورال یا متیلپیرولیدون که قطبیت کمی دارند جدا میکنند.
در انتخاب یکی از دو عمل استخراج یا تقطیر، معمولاً تقطیر انتخاب میشود هرچند که نیاز به سیستمهاي گرمکننده و سردکننده میباشد. در استخراج، حلال را مجدداً باید بازیابی کرد که این راه معمولاً از طریق تقطیر صورت میگیرد. البته تلفیق این دو عملیات پیچیدهتر و گرانتر از تقطیر معمولی بدون استخراج است.
بعضی از برجهاي جداسازي کاربردهاي ویژهاي دارند. مثلاً برجهاي ضربهاي براي استخراج مایعات رادیواکتیو و بسیار خورنده استفاده میشود. همچنین براي استخراج محصولات حساسی مانند ویتامینها معمولاً از دستگاههاي گریز از مرکز که در آنها زمان ماند بسیار کوتاه است استفاده میشود.
مشکلات موجود در برجهای استخراج
همانطور که توضیح داده شد در برجهاي جداسازي پس از اینکه عمل اختلاط صورت گرفت، ذرات مایع پراکنده شده به هم ملحق میشود و جریان خروجی از برج را تشکیل میدهند. اما مشکل عمده با مایعاتی است که به راحتی امولسیون تشکیل میدهند، زیرا ذرات این مایعات به همان صورت مجزا باقی مانده و عمل جداسازي را بسیار مشکل میکنند. یکی از راههاي رفع این مشکل این است که خروجی مخلوط شده را از صفحهاي از جنس فایبرگلاس عبور دهند تا قطـرههاي پراکنده شده به یکدیگر متصل و در اثر نیروي وزن تهنشین شوند. در جداسازیهایی که این روش به خوبی عمل نکند از دستگاههاي گریز از مرکز استفاده میشود.
مشکل عمده دیگري که در برجهاي استخراج روي میدهد به هم پیوستن قطرات پخش شده قبل از انتقال جرم کامل و رسیدن به خروجی برج است. براي رفع این مشکل گاهی داخل برجهاي استخراج سینیهاي سوراخداري قرار میدهند تا عمل ریز کردن قطرات کامل شود. البته در این حالت به دلیل کوچکی سـوراخها احتمال گرفتگی آنها بالا میرود.
تهیه کننده: محمد بهزادی