عملیات راندن رشته های تکمیلی (COMPLETION STRING)
بعد از اینکه مسیری جهت تولید نفت و گاز از سطح زمین تا مخزن تعبیه شد چاه بسته به اهداف بهره برداری تکمیل می شود . مسائل ابتدایی که اگر مراعات نشود باعث هزینه های سنگین شده و گاهی نیز به شکست پروژه تکمیل می انجامند ، اصولاً پس از آماده شدن شرایط چاه جهت راندن رشته های تکمیلی شرایط دکل ، وسایل و ادوات تکمیل ، لوازم و ادوات فرعی و پرسنل نیز باید مهیا شود . لازم است یک مهندس ناظر عملیات حفاری کلیه نکات مهم و کلیدی را مراعات نماید تا ماهها تلاش مستمر تیم های درگیر به نتیجه مطلوب برسد .
نکات مهم قبل از راندن رشته تکمیلی :
۱٫بررسی و یادداشت دقیق وسایل از لحاظ اندازه ، قطر داخلی و بیرونی ، وزن ، رزوه و … وسایل رشته تکمیلـی باید از چند هفته قبل دریافت شده باشند و کاملاً مورد بررسی قرار گیرند .لوله ها نیز دقیقاً اندازه گیری شوند و در فرم های PIPE TALLY SHEET ثبت شوند.
۲٫رابیت مناسب از داخل تمامی وسایل عبور داده شود . تمامی پلاگها ابزارهای نصب کننده و بیـرون آورنـده و SHIFTING TOOLS از وسایلی که در سطوح بالاتر از خود قرار مـی یرنـد بایـد عبـور کننـد تـا در بازیافت آنها مشکل ایجاد نشود.
۳٫در صورتی که سایز رشته تکمیلی زیر ۳-۱/۲ باشد تهیه , SAFTY CLAMPS , ELAVITOR, SLIP NUBBINS , X.O.S بعهده کارفرما می باشد و نـاظر عملیـات بایـد از دو هفتـه قبـل وسایل مورد نیاز جهت راندن رشته تکمیلی را تهیه نماید . جهت سازی ”۳-۱/۲ و ”۳-۱/۲ به بـالا تهیـه ملزومات بعهده پیمانکار می باشد.
۴٫اگر تبدیل های ارسالی دو تکه یا سه تکه بودند در صورت امکان جهت تعویض آنها اقـدام نماییـد و چنانچـه ناگزیر به استفاده شدید حتماً رزوه های میانی را چک کنید که در صورت مناسب نبودن در چاه رانـده نـشود . تهیه تبدیل مربوط به تست رشته تکمیلی برای کلیه اندازه ها بعهده کارفرما می باشد.
۵٫تهیه RABBIT مناسب جهت کلیه اندازه ها بعهده کارفرما می باشد . کلیـه لـوازم مـورد نیـاز را در زمـان مناسب از ابزار در گردش درخواست نمایید .
۶٫گروه های مورد نیاز به گونه ای در محل حاضر شوند که ضمن برپایی وسایل و تست ابزار فرصت کافی جهت بررسی دقیق وسایل مربوط به خود را داشته باشند . گروه های مورد نظر عبارتند از : گروه چاه پیمایی (WIRE LINE CREW) گروه خدمات سرچاهی( WELL HEAD SERVICE ) ،گروه پمپ تراک PUMP TRUCK CREW ) ،گروه آچار(CASING TONG CREW)
TOP RAMS .7 با توجه به ماکزیمم سایزی که در رشته تکمیلی وجود دارد باید تعـویض شـود و آزمـایش فشار شود. در صورت وجود اندازه های متفاوت از VARIABLE RAMSاستفاده شود.
۸٫فاصله لبه میز دوار تا TUBING HEAD SPOOL اندازه گیری شود و LANDING JOINT مناسب (بطوری که ۱٫۵تا ۲متر از فاصله فوق الذکر بیشتر باشد) تهیه شود.
۹٫دقت شود در آخرین TRIP (معمولا SCRAPER TRIP) کلیه لوله هـای حفـاری و وزنـه موجـود در
دکل را L/D کرده بطوری که هیچ لوله ای بصورت STAND در دکل نداشته باشید.
۱۰٫با قرار دادن ۳۰۰۰۰ تا ۶۰۰۰۰ lbs وزن در زیر KELLY آن را در حالت TENSION قـرار داده تا باز کردن اتصال چپ گرد زیر SWIVELممکن گردد چـون طـول KELLY & SWIVELروی هم بیشتر از ۱۴متر می شود و انتقال آن مشکل است . این اتصال در آخرین TRIPحتماً باید باز شود تا در MOVING مشکلی ایجاد نکند و KELLY در COVER متعلق به خودش قرار گیرد . دقت نماییـد که این رزوه چپ گرد می باشد.
۱۱٫در قسمت بالای پلاگ زیر توپک و بالای پلاگ درون S.S.Dچند بشکه پیل غلیظ CMCقرار دهیـد تـا در بازیافت پلاگ دچار مشکل نشوید و یسکوزیته ظاهری پیل ۱۲۰ثانیه به بالا باشد .
۱۲٫قبل از راندن رشته تکمیلی تبدیل مربوط به لوله ها را تهیه نمایید تا در زمان مورد نیاز به راحتی بتوانید لولـه ها راپر کنید این تبدیل از یک سر PINاست و به لوله وصل می شود و از سـر BOXنیـز دارای رزوه -۳ ” ۱/۲یا ” IF 4-1/2 باشد تهیه این تبدیل بعهده کارفرما می باشد.
۱۳.همیشه عملیات را بصورت غیرواقعی بر روی کاغذ مرور کنید . برای هر قسمت از کار اتفاقات غیرمترقبه را در نظر بگیرید و همیشه این نکته را مدنظر قرار دهید که اگـر مـثلاً در حـین رانـدن چـاه FLOWکـرد چـه اقداماتی باید صورت پذیرد یا مثلاً برای راندن لوله ها چه وسایلی مورد نیـاز اسـت . مـرور عملیـات بـصورت غیرواقعی علاوه بر مشخص نمودن کمبودها در زمان مناسب تمرینی است جهت آمـادگی بـرای برخـورد بـا عواملی که به طور ناخواسته رخ می دهد .
۱۴٫برای لوله های SMOOTHکـه دارای TOOLJOINTمناسـبی از لحـاظ LANDکـردن نیـستند SLIPS TYPE ELEVATOR وNUBBINS تهیه نمایید.
۱۵٫نحوه MAKE UP کردن لوله ها را به پرسنل آموزش دهید . خصوصاً نحوه استفاده از NUBBINS در صورتیکه در زمان اتصال شاخه جدید بـه STRING وزن را بـه خـوبی SLACK OFF نکـرده باشـید NUBBINS در اثــر چــرخش مجموعــه زیــر خــود BACK OFF شــده و ســپس بــا بــالا آوردن ELEVAITOR و کنار گذاشتن SLIPS مجموعـه زیـر NUBBINS در چـاه سـقوط مـی کننـد و عملیات به سمت FISHING می رود .
۱۶.وزن و حجم رشته را قبل از راندن در چاه محاسبه نمایید .
۱۷٫شکل چاه و حجم چاه را بصورت چاه خالی و چاه با تجهیزات تکمیلی تهیه نمایید و در اختیار پرسنل کلیـدی عملیات نیز قرار دهید .
۱۸٫تاج چاه را به موقع چک کنید نسبت به کمبودهای احتمالی اقدام نمایید .
TUBING HANGER .19 را به دقت بررسی کنید ، توجه کنید DSA یا شیری که در بالای آن قرار می
گیرد مشکلی نداشته باشد و NECKمربوط به T.HGR در آن قرار گیرد.
۲۰٫قبــل از رانــدن رشــته تکمیلــی حتمــاً وضــعیت ســیال درون چــاه را بــه وضــعیت مطلــوبی برســانید و CONDITIONمربوط به سیال حفاری را با وسواس زیادی انجام دهید . در آخرین TRIPباندازه کافی گردش گل نموده و از تمیز بودن چاه مطمئن شوید .
۲۱٫در اندازه گیری لوله ها از سالم بودن وسیله اندازه گیری مطمئن شوید و نتایج انـدازه گیـری را در فـرم هـای
مربوطه ثبت نمایید .
۲۲.جهت قرار دادن PACKER FLUID در فضای بالای پکر امکانات را بررسی نمایید . در صـورتی کـه رشته تکمیلی مجهز به S.S.D نبود در آخرین TRIP نسبت به اثبات P.FLUID اقدام نمایید و چنانچه چاه روی LOSS بود مرتب چاه را با P.FLUID پر نمایید.
۲۳٫فشار تست تجهیزات در برنامه چاه همیشه قید می گردد سیال تست نیز همان سیالی است که جهت پر کردن لوله ها از آن استفاده می شود . دقت کنید که سیال مورد نظر عاری از هر گونه مواد زائد باشد .
۲۴٫برای چاه های گازی باید تست تجهیزات در سطح بـا گـازی خنثـی مثـل N2 یا STEAM (بخـار آب) استفاده شود تا وضعیت اجزاء اصلی رشته تکمیلی در شرایط واقعی چاه سنجیده شود .
۲۵٫برای مخازنی که دمای فوق العاده بالایی دارند وسایل باید در دمای مورد نظر در سطح تست فشار شوند برای
این منظور می توان از بخارآب استفاده نمود.
تهیه و تنظیم: حسنعلی ریاضی پور
