پمپ ها (Pumps)
به طور کلی پمپ به دستگاهی گفته می شود که انرژی مکانیکی را از یک منبع خارجی می‌گیرد و به سیالی که از آن عبور می‌کند می‌دهد. در نتیجه انرژی سیال بعد از خروج از پمپ ها افزایش می‌یابد. از این وسیله برای انتقال سیال به یک ارتفاع معین و یا حرکت سیال در مدارهای مختلف هیدرولیکی و سیستم‌های لوله‌کشی و به‌طور‌کلی انتقال سیال از یک نقطه به نقطه دیگر استفاده می‌شود.
در انتخاب نوع پمپ و طراحی آن، مشخصات هیدرولیک سیستم، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی سیال نظیر گرانروی، وزن مخصوص، درجه حرارت، خورندگی و همچنین وجود اجسام ناخالص و گازهای همراه با سیال و سرانجام مقدار حجم عبوری سیال از پمپ در واحد زمان، مد نظر قرار می‌گیرد.
– متدوال‌ترین نحوه تقسیم بندی پمپها بر مبنای نحوه انتقال انرژی به سیال است. در این روش پمپها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
۱) پمپهای دینامیکی (Dynamic Pumps):
پمپ هایی که انتقال انرژی از آن ها به سیال به طور دائمی انجام می شود را پمپ های دینامیکی می گویند. پمپ های گریز از مرکز از انواع پمپ های دینامیکی می باشند.
۲) پمپهای جابه‌جایی (Displacement Pumps):
پمپ هایی که انتقال انرژی از آن ها به سیال به صورت متناوب صورت می گیرد را پمپ های جابه جایی می نامند. پمپ های پیستونی (رفت و برگشتی) از انواع پمپ های جابه جایی هستند.
«پمپهای گریز از مرکز (Centrifugal Pumps)»
متداول ترین نوع پمپ ها در صنعت نوع گریز از مرکز است زیرا:
پمپ های گریز از مرکز در بین انواع پمپها به علت شکل ساده ساختمانی، نسبت پایین حجم به توان مصرفی و تنوع فراوان موارد مصرف در مقایسه با سایر پمپ ها از اهمیت بیشتری برخوردار می باشند.
هر پمپ گریز از مرکز دارای بخش های زیر می باشند:
۱) لوله ورودی یا قسمت مکش (Suction)
۲) لوله خروجی یا قسمت رانش (Discharge)
۳) پوسته لوله (Shell)
۴) چرخ یا پروانه پمپ (Impeller)
« تقسیم بندی پمپ های گریز از مرکز »
متداول‌ترین روش تقسیم‌بندی از دیدگاه طراحی و عملی، تقسیم‌بندی براساس مسیر حرکت سیال در پروانه است. از این نظر پمپهای گریز از مرکز به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
۱) پمپهای گریز از مرکز با جریان شعاعی (Radial Flow)
۲) پمپهای گریز از مرکز با جریان محوری (Axial Flow)
۳) پمپهای گریز از مرکز با جریان مختلط (Mixed Flow)
در نوع اول، سیال موازی محور وارد پروانه پمپ و عمود بر آن از پروانه خارج می شود از این پمپ ها برای ایجاد فشارهای بالا در دبی های کم استفاده می شود.
در نوع دوم، سیال موازی با محور وارد پروانه شده و موازی با آن نیز خارج می شود. از این پمپ برای تولید دبی های زیاد و ارتفاع های کم (ارتفاعی که پمپ به سیال می دهد) استفاده می شود.
در نوع سوم، سیال موازی محور وارد پروانه و به طور مایل نسبت به محور از پروانه خارج می شود از این پمپ ها برای فشار ها و دبی های متوسط استفاده می شود.
«مشخصات اصلی پمپ های گریز از مرکز»
– قیمت ارزان واحد پمپ نسبت به یک کیلووات قدرت مفید تولیدی.
– جریان سیال به طور دائم و یکنواخت می باشد.
– فضای کمتری را متناسب با قدرت تولیدی اشغال می کند.
– هزینه نگهداری نسبتا کمی دارد.
– راندمان بالایی در فرآیندها دارند.
– چون این نوع پمپها از نظر دبی و ارتفاع تولیدی گستره وسیعی دارند، دامنه کاربرد آنها در پروژه های صنعتی، کشاورزی و آب رسانی فوق العاده بالا است.
– حداکثر گرانروی سیال بسته به نوع پمپ از حدود ۵۲۰ تا ۷۶۰ سانتی استوک(Centistock) نمی تواند تجاوز نماید. برای بیش از این حدود و سیالات با گرانروی بالا از پمپهای جابه جایی استفاده می شود.
