مزایای تکنولوژی هوشمندسازی چاه‌های نفت و گاز
بهره برداري از چاه هاي هوشمند با چاه هاي معمولی تفاوت دارد. در چاه هاي هوشمند با توجه بـه اطلاعات حاصل از حسگرهاي نصب شده در درون چاه , نظارت و تفسیر شرایط عملیاتی مانند دما , فشار و مقدار جریان و پیوسته انجام می شود . بدین ترتیب کاربر می تواند شرایط چاه را پایش کند . همچنین در این تکنولوژی بر اساس اطلاعات جمع آوري شده , اعمال تصمیمات به هنگام , با نصب سامانه کنترلی شیرهاي کنترل بازه اي موسوم بـه ICV و بهینه کردن فرآیند تولید یا تزریق ممکن است در اینصورت دستیابی به شرایط عملیات بهینه در هنگام تولید از یک چاه بدون نیاز بـه عملیات درون چاهی امکان دارد . هدف از کنترل ناحيه‌ای در جریان یک چاه , با استفاده از ICV به حداکثر رساندن تولید نفت و یا به حداقل رساندن تولید سیالات ناخواسته مانند گاز و آب یا لحاظ کردن همزمان هر دو حالت است . به طور کلی ارزش افزوده در چاههاي هوشمند غالباً با کاهش هزینه هاي درون چاهی , کم کردن و یا به تأخیر انداختن تولید سیالات ناخواسته , شتاب دادن به تولید سیالات دلخواه و همچنین قابلیت انعطاف براي مواجهه بـا مشکلات عملیاتی حاصل می شود.
مزایاي راهبردي این تکنولوژي را که می تواند بـراي شرکت ها مزیت رقابتی و ارزش افزوده ایجاد کند می توان اینگونه بر شمرد :
- ایجاد فرایند کاري جامع براي تسهیل و تسریع فرایند تصمیم گیري ؛
- بهبود ارتباطات و تصمیم گیري بین مدیران , مهندسان و کارکنان عملیاتی ؛
- بهبود مدیریت فرآیندهاي تولید از چاه , مخزن و میدان ؛
- یکسان کردن به هنگام و تصحیح داده ها
- افزایش امکان پایش و اعمال تصمیمات به صورت کنترل از راه دور؛
- کالیبره و به روز کردن سیستم هاي مدل سازي بـه وسیله دادههاي به روز ؛
- کاهش ریسک و عدم اطمینان در فرآیند مدیریت مخزن ؛
- افزایش صحت پیش بینی و برنامه ریزي ها و جلوگیري از توقف تولید برنامه ریزي نشده ؛
- جایگزین کردن دیدگاه پیش گیرانه به جاي تصمیم گیري هاي عکس العملی در مدیریت مخزن ؛
چالش هاي تکنولوژی هوشمندساز چاه‌های نفت و گاز
چالش هاي موجود در زمینه تکنولوژي هوشمند از دو منظر قابل بررسی اند : موانعی که در مقابل توسعه تکنولوژی یا به عبارتی ورود به عرصه تکنولوژي هوشمند وجود دارند و موانعی که در هنگام استفاده از این تکنولوژي وجود خواهند داشت.
۱- تغییر فرآیندها و نیروی انسانی:
استفاده از تکنولوژي جدید در سازمان , به خصوص تکنولوژی ميدان هوشـمند که به طور فراگیر بر تمام جنبه هاي عملکرد سـازمان و کارکنان آن تأثیر می گذارد و تغییراتی عمده در روش هاي انجام کارها ایجاد می کند , به انجام تغیییرات اساسی در سازمان و در میان کارکنان نیاز دارد.
۲-یکپارچگی تکنولوژی در میادین هوشمند:
که شامل نرم افزارهاي موجود، یکپارچگی منابع داده ها و داده ها، طراحی و معماري میادین هوشمند است.
۳-آسیب پذیري تجهیزات:
بطور مثال در مقابل تولید شن از برخی چاه ها با نـرخ تولید بالاي نفت و گاز، تجهیزات تکنولوژي هوشمندسازي آسیب پذیر بوده و باعث جریان غلط داده ها می شود.
۴-قابلیت اعتماد:
فعال بودن دائمی سیستم کنترل جریان در طول عمـر پیشبینی شده این سیستم ها , از نظـر اقتصادي و ایمنی براي چاه , یکی از چالش هاي بزرگ براي چاه هوشمند است , چاه هوشمند کاملاً پیچیده کنترل و مدیریت می شود لذا از کار افتادن بعضی وسایل و در نتیجه عدم اعتماد به دستگاه ها می تواند یکی از چالش هاي اصلی کاربرد این تکنولوژي باشد.
با توجه به مزایایی که استفاده از تکنولوژي هوشمند براي استفاده کنندگان آن دارد , شرکت هاي خدماتی و نفتی پیشگام در این تکنولوژي تلاش می کنند با برطرف کردن چالش هـاي پیش رو و نیز بهبود عملکرد اجزای این تکنولوژي , هر چه بیشتر نظر شرکت هایی را که هنوز به این عرصه وارد نشده اند به استفاده از این تکنولوژي جلب کنند . در طی این مسیر بسیاري از چالش هاي گفته شده حل شده و یا در حال حل شدن هستند و عملکرد تجهیزات بسیار بهبود یافته است.
