میدان نفتی اهواز
میدان نفتی اهواز در استان خوزستان و در جنوب غربی ایران واقع می باشند. این میدان، تاقدیسی بطول ۶۷ و عرض ۶ کیلومتر مربع را شامل میشود که از شمال با میدان رامین (ملاثانی)، از شرق با میدان مارون، از جنوب با میادین شادگان و منصوری و از غرب با میادین آب تیمور و سوسنگرد مجاور است.
این میدان که دارای روند شمال غربی- جنوب شرقی (به موازات رشته کوه زاگرس) می باشد در افق آسماری بصورت دو تاقدیس مجزا از هم (زین اسبی) در می آید. سازند آسماری در میدان نفتی اهواز در جنوب فرو افتادگی دزفول شامل بخش ماسه سنگی اهواز می باشد.
اکتشاف این میدان با حفر چاه شماره ۶ در سال ١٣٣۵ صورت گرفت. میدان نفتی اهواز ساختار تاقدیسی دارد و تقریبا از آخرین بخش های ناحیه چین خورده زاگرس به حساب می آید. این تاقدیس بر روی یک بالا آمدگی (Horst) که در طبقات قدیمی تر اتفاق افتاده است، قرار دارد و به صورت نابرجا در زیر تاقدیس سطحی اهواز از سازند آغاجاری واقع است. تاقدیس اهواز کم و بیش متقارن می باشد. سطح این تاقدیس در بالای سازند آسماری در حدود ٢۵٠٠ متری در زیر سطح دریا قرار دارد و این سازند در میدان اهواز مرکب از ماسه سنگ و سنگ آهک می باشد و تخلخل متوسط آن برابر ١٨ درصد است.
مخزن بنگستان میدان اهواز (ایلام و سروک) تقریبا در عمق ٣٠٠٠ متری واقع می شود. در سال ١٣۵۶ تولید روزانه از این میدان ۱/۱۲میلیون بشکه در روز بوده است.
نفت آسماری حدود ۳۲/۶ درجه API و مقدار گوگرد آن ۱/۵ درصد، نفت ایلام ٢٩ درجه API و مقدار گوگرد آن ۳/۵ و نفت سروک ٢۶ درجهAPI و مقدار گوگرد آن ۱ /۳ درصد است. برآورد اخیر ابعاد مخزن نشان داده که داریان حاوی ٢١٣ میلیون بشکه نفت و سازند فهلیان حاوی ۵٢٠ میلیارد فوت مکعب گاز به صورت درجا می باشد. این میدان از سال ١٣۴٠ وارد تولید شده و تا سال ١٣۵٧ حدودا ۲/۷۸ میلیارد بشکه تولید نموده است. حجم ذخیره اولیه آن برابر ۱۰/۱ میلیارد بشکه برآورد شده و میزان برآورد گاز گنبدی آن ۱۳ تریلیون فوت مکعب بوده است. تعداد چاه های حفاری شده در این میدان تا سال ١٣٨٨ جمعا ۴۵٠ حلقه چاه می باشد.
جمعاً در میدان اهواز ۵ واحد بهره برداری برای نفت آسماری و ٣ واحد بهره برداری برای نفت بنگستان وجود دارد.واحد های ١ تا ۵ آسماری دارای ظرفیت های ۴۴٠، ٣۵۵، ٢٧۵، ١۶۵ هزار بشکه در روز هستند.واحدهای ۱ و ۲ و۳ نفت بنگستان دارای ظرفیت ۱۱۰،۱۱۰،۵۵ هزار بشکه در روز هستند.
واحد های بهره برداری میدان اهواز از سال ١٣۴١ تا ١٣۵٧راه اندازی شده اند. در حال حاضر ظرفیت تولید میدان اهواز ٧۵٠ هزار بشکه در روز بوده که از ظرفیت کل واحد های بهره برداری کمتر است و احتمالا در سال های آتی تعدادی از واحد های بهره برداری برچیده خواهند شد.
منبع : مقدمه ای بر ارزیابی مخازن نفتی زاگرس ؛ همایون مطیعی
