۳-۲) ميدان حاشيه ای Fram Vest در بخش نروژ دريای شمال
این ميدان در بخش شمالي درياي شمال حدود ۲۰ كيلومتري شمال ميدان Troll در عمق ۳۵۰ متري آب قـرار دارد. داراي سازند ماسه اي در عمق ۲۳۰۰ تا ۲۵۰۰ متري و به صورت گسل هاي ايزوله شده مي باشد. هدف شركت Hydro از به كارگيري روش فرازآوري طبيعي در اين ميدان حاشيه اي بهينه سازي توليد نفت و همزمان با آن كاهش هزينه ها بود. در اين میدان چاه ها به طور طبيعي جريان داشتند اما فشار سرچاهي لازم براي انتقال نفت از طريق خط لوله ۲۰ يك لومتري به سكوي توليد ایجاد نمي شد به همين جهت با به كارگيري این روش فشار سرچاهي چهار چاه توليدي را افزايش دادند.
نقطه قابل توجه در اين میدان هوشمند اين بود كه كارشناسان اين شركت با توجه به تجربه اي كه از به كارگيري ميان این روش در ميدان Troll كسب كرده بودند عمليات نصب تجهيزات را كه در آنجا در سه مرحله نصب تجهيزات ممانعت كننـده توليـد شـن، مشـبك كاري و نصب تجهیزات لوله مغزي و شير كنترلی جريان گاز انجام شد به يك مرحله تقليل دادند به طوري كـه همـه مراحـل فـوق الذكر را با يك مرحله مداخله در چاه انجام دادند. تجهيزاتي كه در اين نصب بـه كـار بـرده شـده بـود ،Seal Assembly تفنـگ TCP نصب روي لوله مغزي براي مشبك كاري، شير كنترلي WRFC-H كه با غربال يكپارچه شده و توپـك XMPتوليد بود.
بعد از عمليات راندن و قفل شدن آويز لوله مغزي در سر چاه، عمليات اعمال فشار به فضاي حلقوي بين لوله مغزي و لوله جداری انجام شد و سپس اين فشار آزاد شد تا از اين طریق تفنگ مشبك كاري شليك كند. بعد از اطمينان از شليك تفنگ، اعمال فشار به روي لوله مغزي فشار وارد شد تا توپك توليدی در جای خود محكم شود. شكل ۲ نحوه تكميل و ورود گاز از كلاهك گازي بـه لوله مغزي را نشان مي دهد.
با انجام اين عمليات در اين ميدان روي چهار چاه توليدي ، ۲,۸ ميليون دلار هزينه هايي كه در تكميل سنتي تحميل مي شـد حذف گرديد.
۳-۳) ميدان Troll در یک چاه چند شاخه
شركت Hydro با انجام هر پروژه تجربه اي كسب و از آن در پروژه ديگر استفاده مي كرد. در اين چاه چند شاخه نيـز چـون هم نياز بود كه جريان نفت از شاخه ها كنترل شود و نيز جریان گاز از كلاهك گازي مديریت شود سيستم استفاده شده در ميدان Fram Vest (سيستم فرازآوري طبيعي گاز تك ران) را با سيستم كنترل جريان شاخه اصلي و فرعي چاه چند شاخه تلفيق كرد.
در اين نصب يك خط كنترل جهت عملكرد هر دو شير كنترل هيدروليكي جريان نفت از شاخه ها به كار برده شد. براي كنترل جريان گاز نيز براي شير كنترل آن يك خط كنترل هيدروليكي جداگانه تعبيه شد. برای اطمينان از انتخاب صحيح سایز چوك ها براي هر شير مدلسازی جريان نياز بود.
۳-۴) ميدان Vestflanken در یک چاه چند شاخه
اهدافي كه شركت Hydro از به كارگيري روش فرازآوري طبيعي با گاز در كنار تكنولوژي چاه هوشمند در اين میدان داشت كنترل جريان در چاه چند شاخه كه داراي فرازآوري طبيعي با گاز و نيز توليد گاز با دبي بالا بود. نوع تكميل چاه این چاه به مانند تکمیل چاه چند شاخه ميدان Troll بود با اين تفاوت كه خطوط كنترلي شیرهاي TRFC-HN از يك خط به دو خط تبديل شد كه منتج به انعطاف پذيري بيشتر براي كنترل جريان نفت شد.
۳-۵) ميدان Abquiqعربستان سعودی
در اين ميدان لايه Arab-D در بالاي لايه حنيفا قرار دارد. از كلاهك گازي ۴۰ فوتي لايه Arab-D براي اجراي روش فرازآوري طبيعي با گاز روي يك چاه با توليد متناوب از مخزن حنيفا با تراوايي پايين استفاده شد. اين چاه داراي آب برش بالا و توليد كم بود. با اعمال اين روش توانستند توليد متناوب اين چاه را به توليدي پيوسته تبديل كنند. تجهيزاتي كه در اين ميدان استفاده شد شير درون چاهي هيدروليكي كنترل شونده از سطح و تنظيم كننده جريان گاز از كلاهك گازي به داخل لوله مغزي بود كه خود عاملي در جهت حذف تجهيزات فرازآوري مصنوعي در سطح و هزينه هاي عملياتي مربوطه بود.از ديگر فوايد مي توان به هزينه عملياتي كم و كاهش مداخله در چاه در مقايسه با روش هاي مصنوعي فرازآوري مانند ESP اشاره كرد. تيم فني كه در اين پروژه مشغول بودند شامل اعضايي از مهندسي بهره برداري، طراحي تأسيسات، مديريت مخزن، توصيف مخزن و حفاري و تعمير چاه بودند.
ميدان Abqaiq از دو مخزن اصلي Jurassic Arab D و مخزن حنيفا تشكيل شده است كه ميان دو مخزن يك سازند كربناته ناتراوا ضخيم به نام Jubaila به ضخامت ۴۵۰ فوت وجود دارد. مخزن Arab D داراي توليد مناسب و تراوايي ميانگين ۴۰۰ ميلي دارسي اما مخزن حنيفا داراي تراوايي پايين ماتريكس در حدود ۱ تا ۲ ميلي دارسي است. از طريق داده هاي توليد اثبات شده است كه دو مخزن به علت وجود گسل ها و شكاف هاي گسترش يافته در سازند ضخيم Jubailaداراي ارتباط عمودي هستند. نفت در هر دو مخزن داراي درجه ۳۷ API و GOR برابر ۸۶۰SCF/STB مي باشد.
تراوايي پايين سنگ حنيفا تاثير معكوس در ضريب بهره دهي و تزريق پذيري داشته و باعث شده چاه هاي توليدي و تزريقي كه در تماس با شكاف هاي بزرگ نيستند دبي خيلي پاييني داشته باشند. همين مسئله موجب كشته شدن چاه ها در آب برش كمتر از ۴۰ درصد مي شد. تراوايي بسيار كم مخزن حنيفا باعث شد كه فشار چاه هاي تزريقي در دامنه مخزن به طور مناسب به چاه هايي كه در قله مخزن هستند نرسد. براي اين حل اين چالش شركت آرامكو چندين پروژه را انجام داد كه در نهايت توانست از طريق به كارگيري روش فرازآوري طبيعي با گاز با استفاده از تكنولوژي چاه هوشمند به هدف خود برسد. شكل ۴ تمامي اجزاي اين تكميل هوشمند را نشان مي دهد. شير كنترلي جهت كنترل جريان گاز در اين چاه داراي ۱۱ حالت است. آويز لوله مغزي و توپك داراي محل‌هايي براي عبور خطوط كنترل سيستم تكميل هوشمند و شير امنيتي زير سطحي مي باشد.
شكل ۵ نشان مي دهد كه بعد از به كارگيري روش فرازآوري طبيعي با گاز، توليد چاه از حالت متناوب به توليدي پيوسته تبديل شده است.
برای دسترسی به بخش‌های قبلی این مقاله بر روی لینک زیر کلیک نمایید.
کاربرد تکنولوژی چاه هوشمند در بهبود تولید نفت از طریق فرازآوری طبیعی
